Współczesne leczenie endodontyczne

Tekst: lek.stom. Ewa Majcher z Całodobowego Centrum Stomatologicznego Denta – Med w Krakowie

Leczenie stomatologiczne w Polsce i na świecie bardzo zmieniło się przez ostatnią dekadę. Wpływ na to miało wiele czynników. Dzięki badaniom i opracowaniu specjalistycznych metod możliwa jest dziś dokładna diagnoza i praca nad nawet najbardziej skomplikowanymi przypadkami. Zęby, które jeszcze parę lat temu zakwalifikowane byłyby do ekstrakcji (usunięcia) dziś mogą być leczone i utrzymać się w dobrym stanie przez wiele kolejnych lat. Bardzo wiele zasług przypisać można ogromnemu rozwojowi endodoncji. Ten dział stomatologii przeżywa prawdziwy rozkwit. Wielu lekarzy decyduje się na udział w licznych kursach i konferencjach, by podnosić swoje kwalifikacje i uczyć się nowoczesnych metod.

Zęby nieleczone mogą obumierać, prowadzi to dalszych infekcji w kości i tkankach otaczających ząb. Mogą powstawać wtedy przetoki, ropnie, nasilają się dolegliwości bólowe i tym samym dochodzi do zaburzenia funkcjonowania całego organizmu. Jeśli dojdzie do zaawansowanej próchnicy, która dochodzi do wnętrza zęba czyli do miazgi, ta obumiera i tym samym „obumiera ząb”. Leczenie endodontyczne (kanałowe) polega na usunięciu wewnętrznych tkanek zęba oraz wypełnieniu tych kanałów specjalistycznymi materiałami stosowanymi w tej dziedzinie stomatologii. Obecna endodoncja praktykowana w nowoczesnych gabinetach stomatologicznych bardzo różni się od tej jaka była stosowana jeszcze kilkanaście lat temu. Dziś do leczenia kanałowego stosuje się szereg specjalistycznych narzędzi i rozwiązań najnowszej generacji, dzięki którym lekarz może zobaczyć i usunąć wszystkie zmiany, oraz dokładnie wypełnić kanały.

Zanim zwrócimy się do dentysty w celu leczenia zęba, warto dowiedzieć się jakimi możliwościami dysponuje współczesna stomatologia. Pozwoli nam to wybrać odpowiedniego specjalistę, który będzie mógł zaproponować nam najnowocześniejsze metody leczenia. W zakresie endodoncji zmiany jakie zaszły w przeciągu ostatnich lat są tak ogromne, że bardzo ważnym jest, aby kierować się do wykwalifikowanego lekarza pracującego zgodnie z najnowszymi badaniami i trendami.

Lek.stom. Ewa Majcher z Całodobowego Centrum Stomatologicznego Denta – Med w Krakowie, endodontka tłumaczy:

W leczeniu endodontycznym niezwykle ważny jest sposób oraz zakres możliwości i narzędzi jakimi dysponuje lekarz. Niemniej jednak komfort pacjenta ma dla nas dużą wagę. Staramy się aby leczenie endodontyczne było przeprowadzone w możliwie bezbolesny sposób. Dawniej stomatolodzy nie dysponowali tak dobrymi środkami znieczulającymi jak teraz. Dodatkowo dysponujemy także znieczuleniami komputerowymi typu SleeperOne, The Wand. Ich zastosowanie pozwala nam ograniczyć ból jeśli nie w ogóle, to do minimum. Kiedyś bardzo często nie stosowano żadnych znieczuleń, także Pacjent był poddawany zabiegowi odczuwając ból i dyskomfort. Jest to zapewne wynik przeświadczenia, jakoby środek znieczulający mógł wyrządzić duże straty w organizmie. Oczywiście, zawsze warto zaznaczyć, że podobnie jak przy wszelkich innych lekach, tak przy znieczuleniu mogą wystąpić powikłania, uczulenie czy inne reakcje, jednak w tej chwili środki znieczulające są na tyle bezpieczne, że z powodzeniem stosuje się je nawet u młodych Pacjentów. Nie trzeba się więc obawiać niepożądanych skutków.

Dla wielu pacjentów leczenie kanałowe kojarzy się z kilkoma czasem nawet kilkunastoma wizytami u dentysty. Obecnie w miarę możliwości staramy się wykonać to leczenie możliwie jak najszybciej, czasem nawet na jednej wizycie.

Obecnie standardem jest wykonywanie zdjęć RVG każdego leczonego endodontycznie zęba. Przed przystąpieniem do zabiegu lekarz wykonuje je w celu zorientowania się co do kształtu, długości i ilości kanałów lub ewentualnego występowania zmian w kości. Na koniec leczenia dzięki RVG lekarz jest w stanie ocenić prawidłowość wypełnienia kanałów.

Lek.stom. Ewa Majcher z Całodobowego Centrum Stomatologicznego Denta – Med w Krakowie dodaje:

Dodatkowo dysponujemy obecnie także zdjęciami 3D. Dzięki mikrotomografii widzimy znacznie więcej szczegółów m.in. kanały dodatkowe, boczne, możemy ocenić drożność kanałów lub w jaki sposób zostały wypełnione.

Bardzo ważnym narzędziem jakim dysponuje współczesna endodoncja jest endometr czyli specjalistyczny przyrząd mierzący długość kanałów. Wcześniej lekarze musieli określać długość kanałów bardziej na wyczucie. Dzięki endometrom dentyści są w stanie precyzyjnie określić długość na jaką mają opracować i wypełnić dany kanał.

Lek.stom. Ewa Majcher z Denta – Med w Krakowie mówi:

Doskonałym narzędziem przy leczeniu kanałowym są lupy (specjalne okulary ze szkłami powiększającymi) lub coraz popularniejszy w Polsce mikroskop endodontyczny. Dzięki niemu lekarz jest w stanie w bardzo dużym powiększeniu zobaczyć wnętrze zęba, odnaleźć wszystkie kanały, ewentualnie usunąć złamane narzędzie.

W leczeniu kanałowym bardzo istotne są narzędzia do preparacji kanałów. Kilkanaście lat temu narzędzia jakimi pracował lekarz były zrobione ze sztywnej stali. Niejednokrotnie łamały się wewnątrz zęba. Dzięki nowym metodom i pracy pod mikroskopem endodonci są w stanie usuwać te tzw. „złamane narzędzia”. W tej chwili nowe technologie doprowadziły do stworzenia narzędzi niklowo – tytanowych, dużo lepszej jakości, przede wszystkim jednak giętkich), które są w stanie przedostać się nawet do bardzo mocno zakrzywionych kanałów. Rzadziej ulegają one złamaniu. Postęp endodoncji przyniósł także systemy narzędzi maszynowych które znacznie szybciej i dokładniej są w stanie oczyścić i opracować kanały korzeniowe. Wcześniej lekarze wykonywali to jedynie narzędziami ręcznymi.

Kolejną istotną czynnością jest płukanie kanałów. Dzięki stosowaniu różnych płynów płuczących m.in podchlorynu sodu, kwasu cytrynowego, chlorheksydyny itd. można w skuteczny sposób pozbyć się bakterii z kanałów oraz jeszcze skuteczniej opracować je mechanicznie. Dzięki wieloletnim badaniom naukowym lekarze stosują odpowiednie sekwencje płynów płuczących tak aby w najlepszy możliwy sposób zdezynfekować kanały korzeniowe.

Aby leczenie endodontyczne odniosło sukces ważne jest nie tylko wyczyszczenie, czyli opracowanie kanałów, ale również ich wypełnienie. Dawniej używano zupełnie innych metod i materiałów wypełniających: cementów, endomethasonu itp. W obliczu najnowszych badań najskuteczniejszą metodą wypełniania jest tzw. kondensacja pionowa.

Lek. stom. Ewa Majcher z Całodobowego Centrum Stomatologicznego Denta – Med w Krakowie wyjaśnia:

Metoda kondensacji pionowej gutaperki na ciepło z wykorzystaniem współcześnie dostępnej aparatury pozwala uzyskać dużo lepszą szczelność i dokładność w wypełnieniu kanałów, w porównaniu z dotychczas stosowanymi technikami. Na uwagę zasługuje fakt, że większość termicznych metod wypełnienia kanałów korzeniowych pozwala skrócić czas zamykania systemu kanałowego oraz zmniejszyć ryzyko pęknięcia korzenia.

Po leczeniu kanałowym bardzo istotna jest odbudowa zęba, który niestety po leczeniu endodontycznym jest dużo bardziej narażony na złamanie. Odbudowa takiego zęba musi być zatem szczelna i odpowiednio dopasowana. Oprócz zwykłych wypełnień kompozytowych lekarz może zaproponować pacjentowi również odbudowę na wkładach z włókna szklanego, onlay lub koronę protetyczną. Tak zakończone leczenie zwiększy szansę na długoletnie przetrwanie zęba.

Na pytanie: „Jak długo może przetrwać ząb po leczeniu endodontycznym?” lek. stom. Ewa Majcher z Denta – Med w Krakowie odpowiada:

Wszystko zależy od sposobu przeprowadzonego leczenia. Ważne są regularne kontrole u dentysty gdyż każdy ząb po leczeniu endodontycznym należy monitorować i wykonywać kontrolne zdjęcia radiologiczne.

Dzisiejsza endodoncja rozwinęła się do tego stopnia że ogromna ilość zębów które kilkanaście lat temu byłyby od razu zakwalifikowane do usunięcia dziś, dzięki nowoczesnym technikom i wieloletnim badaniom mogą zostać wyleczone.

Beata Wawrzykowska, Właścicielka Całodobowego Centrum Stomatologicznego Denta – Med w Krakowie dodaje:

U nas w Centrum Denta – Med w Krakowie wszystkie zabiegi odbywają się przy użyciu koferdamu, który zapewnia lepsze efekty leczenia. Pomiar długości kanałów korzeniowych wykonywany jest za pomocą najnowszej generacji elektronicznego urządzenia RAYPEX 6. Kanały opracowywane są za pomocą endomotoru VDW Silver Reciproc , a następnie wypełniane przy użyciu techniki kondensacji pionowej gutaperki systemu B&L, co zapewnia możliwie najszczelniejsze wypełnianie kanałów korzeniowych. Aby odbudować strukturę zęba, lekarze używają wkładów z włókna szklanego i najnowocześniejszych materiałów kompozytowych. Nasi lekarze protetycy wykonują korony protetyczne, więc nawet bardzo zniszczone zęby mogą zostać odbudowane. Specjalistyczne leczenie endodontyczne odbywa się pod mikroskopem LEICA M320, co gwarantuje wysoką precyzję leczenia. U Pacjentów, którzy leczyli się w innych gabinetach przeprowadzamy również zabiegi polegające na usuwaniu złamanych narzędzi endodontycznych.